Stupa Abhayagiri – Anuradhapura
Stupa Abhayagiri w Anuradhapurze, druga pod względem liczebności stupa na Sri Lance, została zbudowana przez króla Vattagamini Valagamba (89-77 p.n.e.). Dzieje się tak aż do powierzchni około 200 hektarów. Według bhikkhu Fa-Hsiena, który podróżował po Sri Lance w V wieku, w Mahaviharze mieszkało trzy tysiące mnichów, a w Abhayagiri pięć tysięcy mnichów.
Rozwój Abhayagiri osiągnął swój szczyt za panowania króla Mahasena i był rdzeniem buddyzmu mahajany. Buddyjskie budowle znalezione na przedmieściach Abhayagri pokazują, że kompleks ten był istotną instytucją edukacyjną zarówno regionalnie, jak i globalnie.
Tło historyczne
W latach 1873–1874 Brytyjczycy błędnie zidentyfikowali Jethawanaramaya jako Abhayagiriya. Dlatego odwołując się do starszych dokumentów, należy o tym pamiętać. Dziś wydział archeologiczny podejmuje ogromne wysiłki, aby przywrócić stupie jej pierwotną świetność, nie umniejszając jej wartości historycznej i archeologicznej. Prace renowacyjne były jednak powolne ze względu na brak środków finansowych. Obecnie stupa jest nadal porośnięta trawą i drzewami, przez co bardziej przypomina kopiec ziemi.
Błąd identyfikacji
Błędna identyfikacja Jethawanaramaya jako Abhayagiriya przez Brytyjczyków w XIX wieku spowodowała zamieszanie w zapisach historycznych. Podczas studiowania historii stupy Abhayagiri należy przyznać się do tego błędu i zasięgnąć wiarygodnych źródeł w celu uzyskania dokładnych informacji.
Wysiłki restauratorskie
Pomimo wyzwań wydział archeologiczny jest zdeterminowany odrestaurować stupę Abhayagiri. Proces renowacji ma na celu przywrócenie stupie pierwotnej świetności, przy jednoczesnym zachowaniu jej historycznego i archeologicznego znaczenia. W te skrupulatne prace renowacyjne zaangażowani są różni eksperci i profesjonaliści.
Stan obecny i wyzwania
Jak widać na zdjęciach, stupa Abhayagiri pozostaje pokryta roślinnością, co wskazuje na powolny postęp prac renowacyjnych. Brak wystarczających funduszy i zasobów utrudnia proces renowacji, co czyni go trudnym zadaniem dla działu archeologicznego. Jednak ich zaangażowanie i wytrwałość pozostają niezachwiane.
Narodziny kompleksu Abhayagiri
Jak podają kroniki, z powstaniem kompleksu Abhayagiri wiąże się intrygująca historia. Po wstąpieniu na tron króla Vattagamini Abaya w 104 rpne królestwu zagroziła inwazja tamilska. Nie mogąc wytrzymać ataku, król wycofał się ze stolicy. Podczas swoich odosobnień mnich dżinijski Geri, mieszkający w miejscu, gdzie dziś stoi Abhayagiri, obraźliwie krzyknął: „Oto wielki czarny król syngaleski ucieka”.
Rywalizacja z Mahaviharą
Po powrocie do Anuradhapury po 14 latach pokonywania najeźdźców król Vattagamini Abaya przypomniał sobie incydent z udziałem mnicha dżinijskiego Geri. W odpowiedzi zrównał z ziemią pustelnię Geri i zbudował potężną stupę oraz 12 towarzyszących budynków, które podarował Mahathissie Thero. Stupa została nazwana Abayagiri, łącząc imiona „Abaya” (król) i „Geri” (mnich dżinijski). Z biegiem czasu ta vihara stała się rywalem Mahavihary, a kapłani w Abayagiri przyjęli zarówno nauki therawady, jak i mahajany.
Poszukiwania i odkrycia
W 1877 r. za zgodą Anunayake Unnanse przeprowadzono szeroko zakrojone wykopaliska. Celem było poszukiwanie ksiąg, o których krążą pogłoski, że są zdeponowane w komnatach z reliktami. W kierunku środka stupy wykopano tunel, a następnie pionowy szyb poniżej Salapathala Maluwa. Chociaż nie odkryto żadnych znaczących reliktów, podczas wykopalisk znaleziono różne przedmioty, takie jak kamienie, koraliki i muszle.
Cechy architektoniczne
Stupa Abhayagiri może poszczycić się imponującymi elementami architektonicznymi. Ma obwód około 1150 stóp (350 metrów), a według chińskiego mnicha Fa-Hsien jego pierwotna wysokość wynosiła 400 stóp (122 metry). Stupę zbudowano z cegły pełnej, którą następnie pokryto grubą warstwą zaprawy wapiennej. Niektóre części tego tynku są nadal widoczne na Dagabie. Stupę otacza kwadrat Salapatala Maluwa o wymiarach 183 x 183 metry (600 stóp na 600 stóp), z półścianą otaczającą podniesiony teren wyłożony płytami. Dostęp do pomieszczeń sakralnych zapewniają cztery wejścia z wartowniami.
Znaczenie kulturowe
Stupa Abhayagiri ma ogromne znaczenie kulturowe na Sri Lance. Służy jako przypomnienie bogatej historii kraju i jego związku z buddyzmem. Stupa stanowi cud architektury, ukazujący umiejętności i kunszt starożytnych rzemieślników ze Sri Lanki. Jego ochrona i restauracja przyczyniają się do ochrony dziedzictwa kulturowego narodu.
Znaczenie dla buddystów
Dla buddystów stupa Abhayagiri ma znaczenie religijne i duchowe. Jest świętym miejscem kultu i pielgrzymek, przyciągającym wielbicieli z całego świata. Buddyści wierzą, że składanie hołdu tej starożytnej stupie przynosi błogosławieństwa, zasługi i duchową pociechę.
Atrakcje turystyczne
Stupa Abhayagiri jest popularną atrakcją turystyczną w Anuradhapurze. Odwiedzający są urzeczeni jego historycznym znaczeniem i przepychem architektonicznym. Zwiedzanie stupy i jej okolic daje wyjątkową okazję do zanurzenia się w starożytnej przeszłości Sri Lanki.
Środki ochronne
Aby zapewnić długoterminową ochronę stupy Abhayagiri, wdrażane są różne środki ochronne. Dział archeologiczny we współpracy z ekspertami i organizacjami międzynarodowymi pracuje nad strategiami zabezpieczającymi stupę przed dalszym niszczeniem. Obejmuje to regularną konserwację, dokumentację i stosowanie zaawansowanych technik konserwacji.
Perspektywy na przyszłość
Pomimo wyzwań stojących przed procesem renowacji istnieje nadzieja dla przyszłości stupy Abhayagiri. Dzięki zwiększonej świadomości, finansowaniu i wsparciu prace renowacyjne mogą postępować w szybszym tempie. Pomyślna renowacja stupy przyczyni się do ogólnej ochrony dziedzictwa kulturowego Sri Lanki i będzie świadectwem chwalebnej przeszłości kraju.
Stupa Abhayagiri w Anuradhapurze jest świadectwem bogatej historii i dziedzictwa kulturowego Sri Lanki. Pomimo upływu czasu i okresów zaniedbań stupa nadal budzi podziw i zachwyt. Trwające prace restauratorskie mają na celu przywrócenie mu dawnej świetności przy jednoczesnym zachowaniu wartości archeologicznej. Stupa Abhayagiri pozostaje symbolem duchowego oddania, doskonałości architektonicznej i głębokiego wpływu buddyzmu na Sri Lance.